ਅੱਜ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਹਾੜੇ ‘ਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸ ਬੰਦੇ ਦੀ ਮਿਹਨਤ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜੋਕਿ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਤਾਂ ਬੱਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਪਰ ਸੋਚ ਤੋਂ ਅੱਜ ਕਈ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਤੋਂ ਵੀ ਆਜ਼ਾਦ ਹੈ। ਗੁਰੂਆਂ ਵੱਲੋਂ ਦਸਾਂ ਨਹੁੰਆਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਖਾਣ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ‘ਤੇ ਉਹ ਬਾਖੂਬੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਹਰ ਕੋਈ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਿੱਚ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਵ੍ਹੀਲਚੇਅਰ ‘ਤੇ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਘੁੰਮ ਰਹੇ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਨੂੰ ਵੇਖਣ ਲਈ ਮੁੜਦਾ ਹੈ। ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੀ ਟੀ-ਸ਼ਰਟ ਪਹਿਨਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦਾ ਨਾਂ ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ (44) ਹੈ, ਜੋ 75 ਫੀਸਦੀ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਪਾਹਜ ਹੈ ਪਰ ਸੋਚ ਪੱਖੋਂ 100 ਫੀਸਦੀ ਆਜ਼ਾਦ ਹੈ। ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਢਿੱਡ ਭਰਨ ਲਈ ਉਹ ਵ੍ਹੀਲ-ਚੇਅਰਾਂ ‘ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਖਾਣੇ ਦੀ ਡਿਲਵਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਲਗਭਗ 12 ਸਾਲ ਮੰਜੇ ‘ਤੇ ਪਏ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਲਾਕਡਾਊਨ ਦੌਰਾਨ ਘਰ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਅਜਿਹੇ ਬਣ ਗਏ ਕਿ ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਹਿੰਮਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਜ਼ੋਮੈਟੋ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹੁਣ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇੰਨਾ ਕਮਾ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਦੋ ਵਕਤ ਦੀ ਰੋਟੀ ਇੱਜ਼ਤ ਨਾਲ ਖਾਂਦਾ ਹੈ।
ਘਰ ਵਿੱਚ ਦੋ ਲੜਕੇ (ਇੱਕ 16 ਸਾਲ ਅਤੇ ਦੂਜਾ 15 ਸਾਲ) ਅਤੇ ਪਤਨੀ ਰਾਜਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਉਸ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਪਿਤਾ ਗਿਆਨ ਸਿੰਘ ਸਹਿਯੋਗ ਕਰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਇਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਹਿਯੋਗ ਬਿਲਕੁਲ ਬੰਦ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਲੋਕ ਹੀ ਹਨ, ਬਾਕੀ ਵੀਰਾਂ-ਭੈਣਾਂ ਨੇ ਅੱਜ ਤੱਕ ਕਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਵੀ ਆਮ ਆਦਮੀ ਸੀ। 2009 ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਾਰ ਸਮੇਤ ਹੇਮਕੁੰਟ ਸਾਹਿਬ ਗਿਆ ਤਾਂ ਰਸਤੇ ਵਿੱਚ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਕਾਰ ਦਾ ਹਾਦਸਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਸਰੀਰ ਦੇ 75 ਫੀਸਦੀ ਹਿੱਸੇ ਨੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਦੀ ਛਾਤੀ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਪਰਲਾ ਹਿੱਸਾ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਪਾਹਜ ਹੈ।
ਇਕ ਸਮੇਂ ਉਹ ਹਿੰਮਤ ਹਾਰ ਗਿਆ। ਇਕਬਾਲ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਅਜਿਹੇ ਲੋਕ ਵੀ ਦੇਖੇ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਸਿਰ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਦਾ ਸ਼ੁਕਰਾਨਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਸ ਦੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਅੱਜ ਉਸ ਦੀ ਬਦੌਲਤ ਹੀ ਕਮਾਈ ਕਰ ਸਕਿਆ ਹੈ।
2017 ਵਿੱਚ ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਨੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕ ਵ੍ਹੀਲ-ਚੇਅਰ ਦੇਖੀ। 2020 ਵਿੱਚ ਲੌਕਡਾਊਨ ਹੋਇਆ। ਉਸ ਇੱਕ ਸਾਲ ਨੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀਆਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਦਿਖਾਈਆਂ। 2021 ਵਿੱਚ ਲੌਕਡਾਊਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੰਜਾ ਛੱਡ ਕੇ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਖੜੇ ਹੋਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। 2017 ਵਿੱਚ ਦੇਖੀ ਵ੍ਹੀਲ-ਚੇਅਰ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕੰਪਨੀ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕੀਤਾ।
ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ ਅਤੇ ਨਵਾਂ ਮਾਡਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਜ਼ੋਮੈਟੋ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਿਆ। ਉਹ ਸ਼ਾਮ 6 ਵਜੇ ਤੋਂ ਦੇਰ ਰਾਤ ਤੱਕ ਡਿਲਵਰੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਢਿੱਡ ਭਰਨ ਲਈ ਕਾਫੀ ਕਮਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਲੋਕ ਬਹੁਤ ਚੰਗੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਰੈਸਟੋਰੈਂਟ ਦਾ ਆਰਡਰ ਲੈਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਹੀ ਪੈਕੇਟ ਫੜਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੈਕੇਜ ਡਿਲਵਰੀ ਕਰਨ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਲੋਕ ਉਸ ਦੀ ਹਾਲਤ ਵੇਖ ਕੇ ਖੁਦ ਉਸ ਕੋਲ ਆ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਵੀ ਪੂਰਾ ਸਹਿਯੋਗ ਹੈ।
ਇਕਬਾਲ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਵ੍ਹੀਲਚੇਅਰ ਵਿਚ ਨਵੀਂ ਬੈਟਰੀ ਲਗਾਈ ਹੈ। 30,000 ਇਸ ਬੈਟਰੀ ‘ਤੇ ਲੱਗੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਵ੍ਹੀਲਚੇਅਰ ਦੀ ਰੇਂਜ 110 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਵਧ ਗਈ। ਫਿਲਹਾਲ ਇਸ ਬੈਟਰੀ ਲਈ 15 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਬਕਾਇਆ ਹਨ, ਜੋ ਉਹ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਰ ਉਸ ਦਾ ਸਰੀਰ ਸਿਰਫ਼ 25 ਫ਼ੀਸਦੀ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਉਹ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ਼ 2-2.30 ਘੰਟੇ ਹੀ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਟਿੱਪ ਅਤੇ ਆਰਡਰ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਲਗਭਗ 150-200 ਰੁਪਏ ਕਮਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਮੌਸਮ ਠੀਕ ਰਿਹਾ ਤਾਂ ਉਹ ਦਿਨ ਵਿੱਚ 4 ਤੋਂ 5 ਘੰਟੇ ਕੰਮ ਕਰੇਗਾ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਆਜ਼ਾਦੀ ਦਿਹਾੜੇ ਦੇ ਰੰਗ ‘ਚ ਰੰਗਿਆ ਸ਼ਿਆਮ ਬਾਬਾ ਦਾ ਮੰਦਰ, 100 ਕਿਲੋ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਤਿਰੰਗੇ ਦੀ ਤਰਜ ‘ਤੇ ਸਿੰਗਾਰ
ਇਕਬਾਲ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਨਸ਼ੇ ਨਾਲ ਮਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਰ ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਉਸ ਨੂੰ ਸਲਾਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵੇਖ ਦੇਖ ਕੇ ਖੁਸ਼ੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ੀ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਇਸ ਸਫ਼ਰ ਵਿਚ ਉਹ ਸਰੀਰ ਤੋਂ ਅਪਾਹਜ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਹਿੰਮਤ ਕਰਕੇ ਆਜ਼ਾਦ ਹਨ।
ਵੀਡੀਓ ਲਈ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ -:
“ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਸੱਪਾਂ ਦੀਆਂ ਸਿਰੀਆਂ ਮਿੱਧਦੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਧੀ, ਪਿਓ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਂਭਿਆ ਟਰੈਕਟਰ… “
