earthquake in delhi ncr: ਰਾਤ 9.08 ਵਜੇ ਦਿੱਲੀ-ਐਨਸੀਆਰ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝੱਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਹਰਿਆਣਾ ਦਾ ਰੋਹਤਕ ਸੀ। ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ ਇਸ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ 4.6 ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 15 ਮਈ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝੱਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਭੁਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਪੀਤਮਪੁਰਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਇਸ ਭੁਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ 2.2 ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾ 10 ਮਈ ਨੂੰ ਇੱਥੇ 3.4 ਮਾਪ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, 13 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ 3.5 ਮਾਪ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ ਸੀ, ਜਦਕਿ 14 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਆਏ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਰਿਐਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ 2.7 ਮਾਪੀ ਗਈ ਸੀ। ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਇੱਕ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਖੇਤਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ੋਨ -4 ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਹੈ। ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਯਮੁਨਾ ਦੇ ਤੱਟ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਖੇਤਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।
ਜੇ ਭੁਚਾਲ ਹੈ ਤਾਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਹੈ? ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਕਿਸੇ ਘਰ ਅਤੇ ਇਮਾਰਤ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਖੁੱਲੇ ਮੈਦਾਨ ਵੱਲ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਇਮਾਰਤ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਵੱਡੀ ਇਮਾਰਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨਹੀਂ ਖਲੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ। ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਲਿਫਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਭੁਚਾਲ ਦੌਰਾਨ ਪੌੜੀਆਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਘਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਾਵਰ ਸਵਿਚ ਵੀ ਬੰਦ ਕਰ ਦੇਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਚਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜ਼ੋਨਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਮੈਕਰੋ ਸੇਸਮਿਕ ਜ਼ੋਨਿੰਗ ਮੈਪਿੰਗ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਨੂੰ ਜ਼ੋਨ -5 ਤੋਂ ਜ਼ੋਨ -2 ਤੱਕ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਜ਼ੋਨ 5 ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਜ਼ੋਨ ਦੋ ਨੂੰ ਘੱਟ ਤੋਂ ਘੱਟ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰਾਜਧਾਨੀ ਦਿੱਲੀ ਜ਼ੋਨ 4 ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਜ਼ੋਨ 4 ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਕਿਆਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ 7.9 ਮਾਪ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਆ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ, ਜੰਮੂ-ਕਸ਼ਮੀਰ, ਉਤਰਾਖੰਡ ਅਤੇ ਹਿਮਾਚਲ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਾਰੇ ਰਾਜ ਜ਼ੋਨ -5 ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਤਰਾਖੰਡ ਦੇ ਘੱਟ ਉਚਾਈ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਤੱਕ ਦਿੱਲੀ ਜ਼ੋਨ -4 ਵਿੱਚ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਭਾਰਤ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਘੱਟ ਖਤਰੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਦੱਖਣ ਸੀਮਤ ਖਤਰੇ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ 2 ਦੇ ਅਧੀਨ ਆਉਂਦਾ ਹੈ।
