Matchbox factory set: ਦੋ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ 1930 ਵਿੱਚ ਮੈਚਬਾੱਕਸ ਦੀ ਫੈਕਟਰੀ ਸਥਾਪਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਵਿਰੁਧੁਨਗਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸ਼ਿਵਕਾਸ਼ੀ ਵਿਖੇ ਪਟਾਕੇ ਅਤੇ ਆਤਿਸ਼ਬਾਜ਼ੀਆਂ ਦਾ ਸਮਾਨ ਵੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਅਤੇ ਅੱਜ ਇਹ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਪਟਾਖੇ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਸਾਲ ਦੀਵਾਲੀ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਸਮੇਤ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿਚ ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਣ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਕੇ ਸ਼ਿਵਕਾਸ਼ੀ ਦੇ ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਉਦਯੋਗ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਨੂੰ ਖ਼ਰਾਬ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਸ਼ਿਵਕਾਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਪਟਾਕੇ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਥੋਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ਬਾਰੇ …
ਭਾਰਤ ‘ਚ ਜੰਗਲਾਂ ‘ਚ ਬਾਰੂਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 1400 ਈ. ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਗਨਪਾਊਡਰ ਨੂੰ 11 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਚੀਨ ਵਿਚ ਲੱਭਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਕੁਝ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੱਥਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਬੂਤ ਵਿਜਯਨਗਰ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 1443 ਦੇ ਕਰੀਬ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਹਾਕਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਣਾ 18 ਵੀਂ ਸਦੀ ਤਕ ਆਮ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਫੈਕਟਰੀ 19 ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿਚ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ. ਇਕ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਿਯਾਕਾਸੀ ਦੇ ਦੋ ਨੌਜਵਾਨ ਮਜ਼ਦੂਰ ਆਯਿਆ ਨਾਦਰ ਅਤੇ ਸ਼ਨਮੁਗਾ ਨਾਦਰ, ਜੋ 1923 ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਮੈਚ ਫੈਕਟਰੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਮੈਚ ਅਤੇ ਪਟਾਕੇ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗ੍ਰਹਿ ਵਿਖੇ ਲੈ ਗਏ ਅਤੇ ਉਥੇ ਹੀ ਇਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ. ਇਥੋਂ ਪਟਾਕੇ ਅਤੇ ਪਟਾਕੇ ਬਣਾਉਣੇ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਇਕ, ਫਿਰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹਰ ਸਾਲ ਉਥੇ ਫੈਕਟਰੀਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਣ ਲੱਗੀ। ਅਯਿਆ ਨਾਦਰ ਨੇ 1925 ਵਿਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਤਿਸ਼ਬਾਜੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।
