ਇੱਕ ਸਮਰਪਿਤ ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਅਰਦਾਸ ਸੀ ਕਿ ਗੁਰੂ ਹਰਿ ਰਾਇ ਉਸ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਨਾਲ ਬਣੀ ਰੋਟੀ ਖਾਣ। ਉਹ ਕਤਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਆਪਣਾ ਗੁਜ਼ਾਰਾ ਚਲਾਉਂਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਦਿਨ ਉਸ ਨੇ ਕੁਝ ਵਾਧੂ ਪੈਸੇ ਕਮਾਏ। ਇਸ ਕਮਾਈ ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਕਣਕ ਦਾ ਆਟਾ ਅਤੇ ਰੋਟੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਹੋਰ ਸਾਮਾਨ ਖਰੀਦਿਆ। ਉਸਨੇ ਦੋ ਰੋਟੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਉਸ ਜਗ੍ਹਾ ਲੈ ਗਈ ਜਿਥੋਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੰਘਦੇ ਸਨ।
ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੋਟੀਆਂ ਰੱਖ ਕੇ ਬੈਠ ਗਈ। ਉਸ ਦਾ ਧਿਆਨ ਗੁਰੂ ਵੱਲ ਲੱਗ ਗਿਆ ਅਤੇ ਅਰਦਾਸ ਕਰਨੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਆਪਣੇ ਘੋੜੇ ‘ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋਏ ਅਤੇ ਉਸ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਚਲੇ ਗਏ ਜਿਥੇ ਜਿੱਥੇ ਔਰਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਉਡੀਕ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ।
ਜਦੋਂ ਗੁਰੂ ਜੀ ਔਰਤ ਦੇ ਕੋਲ ਪਹੁੰਚੇ ਤਾਂ ਉਹ ਔਰਤ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਆਉਣ ਦੀ ਉਮੀਦ ਲਗਭਗ ਛੱਡ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਹਰਿ ਰਾਏ ਜੀ ਨੇ ਬਜ਼ੁਰਗ ਬੀਬੀ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਲੰਮੇ ਰਾਹ ਆਉਣ ਕਰਕੇ ਬਹੁਤ ਭੁੱਖ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਖਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਸ ਬੀਬੀ ਨੇ ਖੁਸ਼ੀ-ਖੁਸ਼ੀ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਉਹ ਰੋਟੀਆਂ ਭੇਟ ਕੀਤੀਆਂ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਹੱਥ ਧੋਤੇ ਘੋੜੇ ਦੀ ਪਿੱਠ ‘ਤੇ ਹੀ ਬੈਠੇ-ਬੈਠੇ ਉਹ ਰੋਟੀਆਂ ਖਾਧੀਆਂ ਅਤੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਇਹ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਸੁਆਦੀ ਭੋਜਨ ਹੈ।” ਔਰਤ ਬਹੁਤ ਖੁਸ਼ ਹੋਈ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਇਥੋਂ ਤੱਕ ਆਉਣ ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਭੋਜਨ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅਧਿਆਤਮਕ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਪੁਨਰ ਜਨਮ ਤੋਂ ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਅਸ਼ੀਰਵਾਦ ਦਿੱਤਾ।
ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਆਏ ਸਿੱਖ ਹੈਰਾਨ ਸਨ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜੀਬ ਔਰਤ ਤੋਂ ਭੋਜਨ ਲਿਆ, ਇਸਨੂੰ ਘੋੜੇ ‘ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ ਖਾਧਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਧੋਤੇ। ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਤੋਂ ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕਿਉਂ ਕੀਤਾ। ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਜਵਾਬ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਤੇ ਜੰਗਲ ਰਾਹੀਂ ਵਾਪਿਸ ਚਲੇ ਗਏ।
ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਸਫਾਈ ਨਾਲ ਮਿੱਠੀਆਂ ਰੋਟੀਆਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਜੰਗਲ ਵਿੱਚ ਲੈ ਗਏ ਤਾਂਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਨੀਵੀਂ ਜਾਤੀ ਦੇ ਵਿਅਕਤੀ ਤੋਂ ਅਸ਼ੁੱਧ ਭੋਜਨ ਖਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਾ ਪਵੇ। ਕੁਝ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਰੋਟੀਆਂ ਭੇਟ ਕੀਤੇ, ਪਰ ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਮੈਂ ਉਸ ਔਰਤ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਤੋਂ ਖਾਣਾ ਖਾਧਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਪਵਿੱਤਰ ਸੀ। ਜੋ ਭੋਜਨ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਲਈ, ਉਹ ਮੈਨੂੰ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਲਗਦਾ।
ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ, “ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ, ਕੱਲ੍ਹ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤ ਤੋਂ ਘੋੜੇ ‘ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਦੋ ਰੋਟੀਆਂ ਖਾ ਲਈਆਂ ਸਨ। ਖਾਣ ਲਈ ਕੋਈ ਸਾਫ਼ ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਭੋਜਨ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਅਸ਼ੁੱਧ ਸੀ। ਅੱਜ ਇੰਨੀ ਸਾਵਧਾਨੀ ਨਾਲ ਸਾਫ-ਸੁਥਰੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਪਕਵਾਨ ਬਣਾਏ ਹਨ, ਫਿਰ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ?
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਦੇਵ ਜੀ ਦਾ ਕੌਤਕ- ਜਦੋਂ ਪੱਥਰ ਹੇਠੋਂ ਫੁੱਟਿਆ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਦਾ ਚਸ਼ਮਾ
ਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਕਿਹਾ “ਉਸ ਬਜ਼ੁਰਗ ਔਰਤ ਨੇ ਬਹੁਤ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਸ਼ਰਧਾ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਖੂਨ-ਪਸੀਨੇ ਦੀ ਕਮਾਈ ਵਿੱਚੋਂ ਉਹ ਰੋਟੀਆਂ ਬਣਾਈਆਂ ਸਨ, ਇਸ ਕਾਰਨ ਭੋਜਨ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁੱਧ ਸੀ ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਇਹ ਖਾਧਾ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪ੍ਰੇਮ ਦੀ ਭੁੱਖ ਸੀ। ਪਰਮਾਤਮਾ ਲਈ ਪ੍ਰੇਮ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨਿਯਮ ਨਹੀਂ ਹੈ।”