ਦੁਨੀਆ ਵਿਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ‘ਤੇ ਐਟਮ ਬੰਬ ਸੁੱਟੇ ਤਾਂ ਕੁਝ ਹੀ ਮਿੰਟਾਂ ਵਿਚ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਦੇ ਧਮਾਕੇ ਕਾਰਨ ਮਸ਼ਰੂਮ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅੱਗ ਦਾ ਗੋਲਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 3000 ਤੋਂ 4000 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਧਮਾਕੇ ਕਾਰਨ ਇੰਨੀ ਤੇਜ਼ ਹਵਾ ਚੱਲੀ ਕਿ 10 ਸਕਿੰਟਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਹ ਧਮਾਕਾ ਪੂਰੇ ਹੀਰੋਸ਼ਿਮਾ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਿਆ। ਲੋਕ ਧੂੰ-ਧੂੰ ਸੜ ਰਹੇ ਸਨ, ਕਈ ਲੋਕ ਤਾਂ ਜਿਥੇ ਸਨ ਉਥੇ ਭਾਫ ਬਣ ਗਏ।
ਅਗਸਤ 1945 ਦੀ ਇਹ ਘਟਨਾ ਜਾਪਾਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਸਾਬਤ ਹੋਈ। ਇਕੱਲੇ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਵਿਚ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 70,000 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ। ਜਿਹੜੇ ਲੋਕ (ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਸਰਵਾਈਵਰ) ਬਚ ਗਏ, ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਉਸ ਹਮਲੇ ਬਾਰੇ ਸੋਚ ਕੇ ਕੰਬ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਦਾਈ ਕਾਸਾਓਕਾ ਨਾਂ ਦੀ ਕੁੜੀ, ਜੋ ਉਸ ਵੇਲੇ 12 ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ, ਹੁਣ 90 ਸਾਲ ਦੀ ਹੈ, ਪਰ ਜਦੋਂ ਵੀ ਉਹ ਐਟਮ ਬੰਬ ਦੇ ਹਮਲੇ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਹ ਭਿਆਨਕ ਸਥਿਤੀ ਬਿਆਨ ਕਰਨ ਲੱਗ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਸਦਾਈ ਕਸੌਕਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਦਾ ਧਮਾਕਾ ਇੱਕ ਚਮਕਦਾਰ ਸੰਤਰੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਵਾਂਗ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਇਹ ਸਾਲ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੂਰਜ ਚੜ੍ਹਨ ਵਰਗਾ ਸੀ।” ਸਦਾਈ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਦੂਜੀ ਵਿਸ਼ਵ ਜੰਗ ਦਾ ਆਖਰੀ ਪੜਾਅ ਸੀ, 6 ਅਗਸਤ 1945 ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 8.15 ਵਜੇ ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ‘ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਸੁੱਟਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਦਾ ਨਾਂ ‘ਲਿਟਲ ਬੁਆਏ’ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਹਾਜ਼ ਤੋਂ ਡਿੱਗਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ 43 ਸਕਿੰਟ ਤੱਕ ਹਵਾ ਵਿਚ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਤ੍ਹਾ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਫਟ ਗਿਆ।
ਸਦਾਈ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਂ ਆਪਣੀ ਦਾਦੀ ਨਾਲ ਘਰ ਵਿਚ ਇਕੱਲੀ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਧਮਾਕਾ ਹੋਇਆ ਤਾਂ ਧਮਾਕੇ ਨਾਲ ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਮੋਟੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਵੀ ਡਿੱਗ ਗਈਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਵੀ ਟੁੱਟ ਗਏ। ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਅਸੀਂ ਦੋਵੇਂ ਜਾ ਕੇ ਇੱਕ ਥਾਂ ਲੁਕ ਗਏ। ਉਸ ਨੇ 6 ਅਗਸਤ 1945 ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ, “ਇਕ ਗੁਆਂਢੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੂਰੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲੱਗ ਗਈ ਸੀ।”
ਸਦਾਈ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਮੈਨੂੰ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਮੇਰੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਬਚੇ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਜਦੋਂ ਮੇਰਾ ਭਰਾ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਲਾਸ਼ ਘਰ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਇੰਨੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੜਿਆ ਸੀ ਕਿ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਸਕੀ। ਸਦਾਈ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਉਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਾਲਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਆਖਿਰਕਾਰ ਮੈਂ ਉਸ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਤੋਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਛਾਣ ਲਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ- ‘ਮੈਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦਿਓ’ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਸ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਲਈ ਕਿਹਾ।”
ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਸਦਾਈ ਨੇ ਲੰਮੇ ਸਾਹ ਲੈਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਉਸ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, “ਕਿਸੇ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਉਸ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ, ਪਰ ਮੈਨੂੰ ਅਜੇ ਵੀ ਇਸ ਦਾ ਬਹੁਤ ਪਛਤਾਵਾ ਹੈ।” ਦੋ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਸਦਾਈ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਕਈ ਹੋਰ ਪੀੜਤਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਸਸਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਨਾਲ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੌਤਾਂ ਦੀ ਸਹੀ ਗਿਣਤੀ ਅੱਜ ਤੱਕ ਅਸਪੱਸ਼ਟ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਵੱਸੋਂ ਇੱਕ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਹੈ ਕਿ 1945 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ, ਲਗਭਗ 140,000 ਲੋਕ ਉੱਥੇ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਾਂ ਤਾਂ ਧਮਾਕੇ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਤੀਬਰ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਜ਼ਹਿਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਤੋਂ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਦੀ ਕੁੱਲ ਆਬਾਦੀ 350,000 ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨਾਗਰਿਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ ਅਤੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਲੋਕ ਕਈ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਘਿਰ ਗਏ ਸਨ। ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਢੰਗ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨਹੀਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ।
ਜਦੋਂ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ 6 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ‘ਤੇ ਪਹਿਲਾ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਸੁੱਟਿਆ ਤਾਂ ਜਾਪਾਨੀਆਂ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਦੁਬਾਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ ਪਰ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਬਾਅਦ 9 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 400 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (248 ਮੀਲ) ਦੂਰ ਨਾਗਾਸਾਕੀ ‘ਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਖਤਰਨਾਕ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਵੀ ਸੁੱਟਿਆ। ਇਹ ਦੂਜਾ ਬੰਬ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪਲੂਟੋਨੀਅਮ ਬੰਬ ਸੀ। ਉੱਥੇ ਦਸੰਬਰ 1945 ਤੱਕ ਲਗਭਗ 74,000 ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗੁਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਚੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਗੰਭੀਰ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਸਨ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੰਗ ਉੱਠੀ ਸੀ ਕਿ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਦੀ ਦੁਬਾਰਾ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਨੋਬਲ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਲਈ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੁਹਿੰਮ (ICAN) ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਅਤੇ ਨਾਗਾਸਾਕੀ ‘ਤੇ ਸੁੱਟੇ ਗਏ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਮਨੁੱਖੀ ਨਿਵਾਸ ‘ਤੇ ਪਹਿਲਾ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਮਲਾ ਹੈ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਸਦੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਲਈ ਖੁਸ਼ਖ਼ਬਰੀ, ਦੀਵਾਲੀ ‘ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਛੁੱਟੀ ਕਰਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ!
ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅੱਜ ਤੱਕ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਯੂਕਰੇਨ ਖਿਲਾਫ ਰੂਸ ਦੀ ਜੰਗ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਕਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਡਰ ਹੈ ਕਿ ਕਿਤੇ ਇਹ ਜੰਗ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਹਮਲਿਆਂ ਤੱਕ ਨਾ ਪਹੁੰਚ ਜਾਵੇ। ਇਸ ਹਫ਼ਤੇ ਹੀਰੋਸ਼ੀਮਾ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਦੇ ਸਮੂਹ (ਜੀ 7) ਸੰਮੇਲਨ ਦੌਰਾਨ ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ 1945 ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਕੁਝ ਬਚੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਕਿ ਪਰਮਾਣੂ ਬੰਬ ਮਨੁੱਖਤਾ ਲਈ ਕਿੰਨਾ ਘਾਤਕ ਸੀ।
ਵੀਡੀਓ ਲਈ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ -: