ਚੀਨ ਨੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬੰਦ ਪਈ ਕੈਲਾਸ਼-ਮਾਨਸਰੋਵਰ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਵੀਜ਼ਾ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪਰ, ਇਸ ਦੇ ਨਿਯਮ ਬਹੁਤ ਸਖ਼ਤ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਫੀਸਾਂ ਲਗਭਗ ਦੁੱਗਣੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਹੁਣ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 1.85 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ।
ਜੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਆਪਣੀ ਮਦਦ ਲਈ ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਕਿਸੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਜਾਂ ਸਹਾਇਕ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖੇਗਾ ਤਾਂ 300 ਡਾਲਰ ਭਾਵ 24 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਵਾਧੂ ਦੇਣੇ ਪੈਣਗੇ। ਇਸ ਫੀਸ ਨੂੰ ‘ਗ੍ਰਾਸ ਡੈਮੇਜਿੰਗ ਫੀਸ’ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੀਨ ਦੀ ਦਲੀਲ ਹੈ ਕਿ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਕੈਲਾਸ਼ ਪਰਬਤ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਘਾਹ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੀ ਭਰਪਾਈ ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਚੀਨ ਨੇ ਕੁਝ ਨਿਯਮ ਜੋੜੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਮੁਸ਼ਕਲ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਿਸਾਲ ਵਜੋਂ ਹੁਣ ਹਰ ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਕਾਠਮੰਡੂ ਬੇਸ ‘ਤੇ ਹੀ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਪਛਾਣ ਕਰਵਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਉਂਗਲਾਂ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਅਤੇ ਅੱਖਾਂ ਦੀਆਂ ਪੁਤਲੀਆਂ ਦੀ ਸਕੈਨਿੰਗ ਹੋਵੇਗੀ। ਨੇਪਾਲੀ ਟੂਰ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਭਾਰਤੀਆਂ ਦੇ ਐਂਟਰੀ ਨੂੰ ਸੀਮਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਨਿਯਮ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ।
ਕੈਲਾਸ਼ ਮਾਨਸਰੋਵਰ ਯਾਤਰਾ ਨੇਪਾਲੀ ਟੂਰ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਲਈ ਵੱਡਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਹੈ। ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਵਧੇ ਹੋਏ ਖਰਚਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਟੂਰ ਆਪਰੇਟਰ ਹੁਣ ਸੜਕ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਪ੍ਰਤੀ ਯਾਤਰੀ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 1.85 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਚਾਰਜ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ 2019 ਵਿੱਚ ਰੋਡ ਟ੍ਰਿਪ ਪੈਕੇਜਾਂ ਲਈ 90,000 ਰੁਪਏ ਸੀ। ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ 1 ਮਈ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਅਕਤੂਬਰ ਤੱਕ ਦੇ ਸਫਰ ਬਾਰੇ ਟੂਰ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਕਾਰਨ ਇਸ ਵਾਰ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਵੀ ਘੱਟ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਵੀਜ਼ਾ ਲੈਣ ਲਈ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮੌਜੂਦ ਰਹਿਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਆਨਲਾਈਨ ਅਰਜ਼ੀ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਯਾਨੀ ਯਾਤਰੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਚੀਨੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਜਾਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਕਾਠਮੰਡੂ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਬੇਸ ਕੈਂਪ ‘ਤੇ ਬਾਇਓਮੈਟ੍ਰਿਕ ਪਛਾਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣਾ ਪਏਗਾ।
ਹੁਣ ਵੀਜ਼ਾ ਲੈਣ ਲਈ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 5 ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਗਰੁੱਪ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਇਸ ‘ਚੋਂ ਚਾਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀਜ਼ਾ ਲੈਣ ਲਈ ਲਾਜ਼ਮੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖੁਦ ਪਹੁੰਚਣਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਤਿੱਬਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਨੇਪਾਲੀ ਕਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ‘ਘਾਹ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਵਾਲੀ ਫੀਸ’ ਵਜੋਂ 300 ਡਾਲਰ ਦੇਣੇ ਪੈਣਗੇ। ਆਖਿਰ ਇਹ ਖਰਚਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਨੂੰ ਹੀ ਝੱਲਣਾ ਪਵੇਗਾ। ਕਿਉਂਕਿ ਸਿਰਫ ਯਾਤਰੀ ਹੀ ਵਰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਗਾਈਡ, ਸਹਾਇਕ, ਕੁਲੀ ਜਾਂ ਰਸੋਈਏ ਵਜੋਂ ਲੈ ਕੇ ਤਿੱਬਤ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਵੀ ਪੜ੍ਹੋ : ‘ਮੇਰੀ ਕਿਡਨੀ ਕਿੰਨੇ ‘ਚ ਵਿਕੇਗੀ…’ ਮਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਲਈ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮਜਬੂਰੀ ਵੇਖ ਡਾਕਟਰ ਵੀ ਹੋਏ ਭਾਵੁਕ
ਇੱਕ ਵਰਕਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖਣ ਲਈ 15 ਦਿਨਾਂ ਲਈ 13,000 ਰੁ. ਪ੍ਰਵਾਸ ਫੀਸ ਵੀ ਲਈ ਜਾਏਗੀ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਸਿਰਫ 4200 ਰੁਪਏ ਸੀ। ਟੂਰ ਦਾ ਸੰਚਾਲਨ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਨੇਪਾਲੀ ਫਰਮਾਂ ਨੂੰ ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ 60,000 ਡਾਲਰ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨੇ ਹੋਣਗੇ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਨੇਪਾਲੀ ਟਰੈਵਲ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਬੈਂਕਾਂ ‘ਚ ਪੈਸੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਇਸ ਫੀਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਟਰਾਂਸਫਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਥਿਤੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਕੈਲਾਸ਼ ਯਾਤਰਾ 3 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਮਾਰਗਾਂ ਰਾਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾ- ਲਿਪੁਲੇਖ ਪਾਸ (ਉਤਰਾਖੰਡ), ਦੂਜਾ- ਨਾਥੂ ਦੱਰਾ (ਸਿੱਕਿਮ) ਅਤੇ ਤੀਜਾ- ਕਾਠਮੰਡੂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨਾਂ ਰੂਟਾਂ ‘ਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 14 ਅਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ 21 ਦਿਨ ਲੱਗਦੇ ਹਨ। 2019 ਵਿੱਚ 31,000 ਭਾਰਤੀ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ‘ਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਯਾਤਰਾ ਬੰਦ ਸੀ।
ਵੀਡੀਓ ਲਈ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ -: